Coffee Like'ın eski CEO'su, iş modelinin başka bir ülkede çalışıp çalışmayacağını ve neden Türkiye'de değil de Gürcistan veya BAE'de bir kahve dükkanı açmanın daha iyi olduğunu nasıl hızlı bir şekilde kontrol edeceğini anlatıyor.
Adım Kirill Popov, Coffee Like'ın eski CEO'su ve self servis kahve zinciri Lifehacker Coffee'nin kurucu ortağıyım. Şimdi dünyada Lifehacker Coffee modelini geliştiriyorum ama farklı bir marka altında. Big Smile Kahve — Gürcistan, BAE ve Singapur'da self-servis kahve evlerinin küresel franchise'ı. Sürekli olarak modelimizin en etkili olacağı pazarları arıyoruz. Kahve dükkanlarının hareketliliği sayesinde (bir kahve dükkanını erimeden bir yerden bir yere taşıyabiliriz) %35'in üzerinde kârlılıkla büyük bir artı olmak için günde 20-25 bardak kahve satmamız yeterli.
Kısmi seferberlik başlayınca çevremdeki birçok kişi telegram kanalımın aboneleri de dahil olmak üzere Türkiye'ye gitmeye başladı. Kişisel olarak sordular: "Taşınıyorum, Türkiye'de bayiliği var mı?". Ve orada değil, fikir yüzde bin harika görünse de. Ekiple birlikte modelimizin bu ülkede çalışıp çalışmayacağını hızlı bir şekilde test etmeye karar verdik.
Hipotez üç gün içinde test edildi: Size nasıl olduğunu anlatacağım.
Önce masa başı araştırması yapıyoruz, ardından başlamak istediğimiz şehre (ülkeye) gidiyoruz. Genel olarak analiz şöyle görünür.
Talebi, rakipleri ve tedarikçileri inceleriz. Hem otomatik kahve dükkanlarına hem de Starbucks'a bakıyoruz. Costa Kahve ile. Tedarikçiler buluyor ve onlarla iletişim kuruyoruz, kahve ve ekipman fiyatlarına bakıyoruz.
Konumlara bakarız. İnsanların ağırlık merkezlerini değerlendiririz — alışveriş merkezleri, ulaşım merkezleri ve hastaneler.
Mevzuatı inceliyoruz. Bir iş kurmanın ve yürütmenin kolaylığını, vergileri ve riskleri değerlendiririz. Örneğin Brezilya'yı analiz ettiğimizde, yerel danışmanların ne kadar vergi ödememiz gerektiğini kendilerinin bilmediklerini fark ettik. Ancak herkes inatla gelirin en az %20'si gibi rakamlardan söz etti — bunu hemen reddettik.
Nüfusun gelir düzeyinin değerlendirilmesi. İnsanların kahve alacak kadar parası olup olmadığına bakıyoruz. Büyük kapuçino — birçokları için hala fazla abartılıyor.
Ama en önemlisi — tüketim modelinin değerlendirilmesi. Paket kahve, ülkeden ülkeye değişir. Bir yerde bu bir Amerikan rüyası, bir yerde — gelenek, bir yerlerde kahve — tamamen farklı bir içecek. Bu nedenle, önce üç soruyu yanıtlamamız önemlidir:
Cevaplara dayanarak şunu anlamalıyız: Böyle bir pazara ihtiyacımız var mı, onu kendimiz mi kırıyoruz yoksa entegre mi ediyoruz.
Örneğin, Brezilya'da insanlar daha çok evde ve işte kahve içerler, ancak yanlarına almazlar ve sokakta bardaklarla yürümezler. Ayrıca, bu ülkedeki işveren yasal olarak çalışanlarına kahve sağlamakla yükümlüdür. Herkesin işyerinde ücretsiz kahveye erişimi varsa (kalitesi ne olursa olsun), o zaman kafeye gidemezler.
Masaüstü araştırmasından sonra mekana geliyoruz ve internette bulduğumuz her şeyin doğru olup olmadığını kontrol ediyoruz. Sadece yerlerdeki davranış kalıplarını bulmak için — proje yöneticilerinin ana görevi. İnsanların gerçekten nereye gittiklerini ve her gün ne satın aldıklarını kendi gözleriyle görürler. Ancak o zaman içecekler ve konaklama konusunda hipotezler oluşturabiliriz.
Bir ülkeyi analiz etmek genellikle dört hafta sürer, ancak Türkiye ile mümkün olduğunca çabuk hareket etmeye karar verdik. Cuma günü, pazarlamacıları ve avukatları analiz toplamak için hemen yükledik, hafta sonunu İstanbul ve Antalya'daki kahvehanelerde ve bentlerde geçirdik ve Pazartesi günü Türkiye'de şirketi geliştirmeme kararı aldık. Şimdi nedenini açıklayacağım.
Türk Kahvesi — tamamen farklı bir içecek. O. Büyük ölçüde. Kalın. Ve çok. Küçük. Ve modelimiz — büyük bardaklarda americano ve kapuçino. Ancak Türk kahvesi de yapardık ama…
Kahveyi ayaklarınızın üzerinde içmeyin. Türkiye'de çok sayıda Starbucks ve Avrupa kahve dükkanı var ve birçok şehir klasik kapuçinoları ve Americano'ları seven turistlerle dolu. Ancak sadece turistler gitmek için kahve alır: yerliler bir masada, verandada veya bir kafede otururken kahve veya çay içmeyi tercih ederler. Türkiye'de o kadar çok var ki.
Bunu, popüler setlerden yayınları ve videoları açarak ve manuel olarak, bir tıklama ile ellerinde gözlüklü insanları sayarak gerçekleştirdik. Yerel düzeydeki proje yöneticileri sonunda ikna oldular ve bu gerçeği doğruladılar.
Çok ucuz kahve. Asıl sorun — lira oranı. O kadar düşük ki, geleneksel bir kafede bir fincan kapuçino, ruble cinsinden 80 rubleye mal oluyor. Örneğin, Rusya'dan çok daha ucuz. Böyle bir fiyata dayanarak, herhangi bir güvenlik marjımız olmayacak ve satın alma fiyatlarında ve kiralamalarda herhangi bir sapma, marjları sıfıra indirecektir. Karşılaştırma için, kahve dükkanlarımızda halihazırda bulunan ülkelerdeki göstergeler: Singapur'da bir bardak cappuccino, Dubai'de 240 rubleye mal oluyor — 170 ruble, Gürcistan'da — 100.
Türkiye'de — büyük bir latte üzerinde hesaplanan en düşük Starbucks endeksi. Birleşik Krallık'takinin yarısı, üç katı — Rusya veya Singapur'dan daha fazla
Konum kısıtlamaları. Türkiye bir yandan sıcak bir iklime ve açık verandalara sahiptir. Diğer tarafta — düşük katlı. Evet, çok turist var ama lobinin yoğunluğu, daimi sakinler — aynı Moskova veya Singapur'a kıyasla çok düşük. Örneğin Antalya'da binalar en fazla sekiz katlıdır, çoğu — dört. Pekala, kimse vandalizm risklerini ortadan kaldırmadı.
İş kurmak ve işletmek için belirsiz koşullar. Bir yandan, her şey yolunda: Rus vatandaşları adil ve ucuza bir iş açabilir ve bir Türk vatandaşının kurucu yapmasına gerek yoktur. Ama öte yandan — yüksek vergiler:
Ayrıca, uluslararası ticaret yapmak ve yabancı kiralamak isteyen bir şirket için kayıtlı sermaye 250.000 TL'ye çıkıyor. Ve bu bizim durumumuz çünkü hammadde, ekipman satın almamız ve para transfer etmemiz gerekiyor. Bir MVP için çok pahalı. Bir teselli: İki yıla kadar taksit planı var.
Ve bir diğer önemli nokta, ellerinize dikkat edin. Bir LLC değil, bireysel bir girişimci açabilirsiniz. Ancak bireysel bir girişimci için ticari vize gereklidir. Ticari vize alabilmek için de en az 5 Türk vatandaşını işe almanız gerekiyor. Aynı zamanda, IP'nin LLC ¯\_(ツ)_/¯
ile karşılaştırıldığında vergi avantajı yoktur.
***
Bu nedenler fikirden vazgeçmek için yeterliydi. Bence harika bir iş çıkardılar: Çok fazla bilgi aldılar ve hipotezi sadece üç gün içinde geri aldılar.
Fiyatlar USD olarak | BAE | Gürcistan | Türkiye |
Bir kahve dükkanının maliyeti | 12 500$ | 8 000$ | 8 500$ |
Günlük içki satışı | 30 | 30 | 30 |
İçecek fiyatı $ | 2,19$ | 1,79$ | 0,90$ |
Aylık kahve dükkanı geliri | 2 148$ | 1 440$ | 810$ |
Kahvehanenin aylık net geliri | 941$ | 621$ | 259$ |
Kahvehane karlılığı | %44 | %43 | %32 |
Yatırımcının aylık net geliri (toplamın %60'ı) | 564$ | 372$ | 155$ |
Yatırımcı için yıllık getiri yüzdesi | %54 | %56 | %22 |
Yatırımcı için getiri yüzdesi 5 yıl | %271 | %279 | %110 |
Yatırım getirisi, aylar | 22 | 21 | 55 |
Türkiye'deki bir kahve dükkanı günde 30 bardak satsa bile (ki bu pek olası değildir), diğer ülkelere kıyasla kaybediyor gibi görünüyor: Aylık kâr Dubai'dekinden 3,5 kat daha düşük ve dörtten fazlasını amorti edecek yıl.
Artık, halihazırda var olduğumuz ve ölçeklenmekte olduğumuz ülkelere tamamen odaklanabiliriz: bunlar Gürcistan ve Birleşik Arap Emirlikleri'dir ve ayrıca şu anda Singapur ve Kuala Lumpur'da saha araştırması yürütüyoruz. Bu ülkelerde Starbucks kültürü zaten oluşmuş durumda — birçok kişi günde birkaç kez yüksek fiyata paket kahve satın alır. Ve Dubai'de sadece kahve değil, aynı zamanda karak — herkesin içtiği çay. Zaten toplam hacmin %25'ini bu pozisyon işgal ediyor.
Big Smile Coffee'nin geliştirilmesiyle ilgili tüm ayrıntılar — "Girin, açık)" telgraf kanalında.